Nếu không đồng ý cập nhật điều khoản dịch vụ mới của Zalo, điều gì sẽ xảy ra?

Những ngày qua, Zalo trở thành tâm điểm tranh cãi khi bất ngờ yêu cầu người dùng phải chấp nhận điều khoản dịch vụ mới thì mới được tiếp tục sử dụng nền tảng. Động thái này khiến không ít người dùng lúng túng, nhất là trong bối cảnh Zalo đang là công cụ liên lạc, làm việc và giao dịch quen thuộc của hàng chục triệu người Việt.

Không đồng ý sẽ bị xoá tài khoản Zalo sau 45 ngày

Nhiều người cho biết vì lo ngại việc gián đoạn công việc, học tập và liên lạc nên buộc phải nhấn "đồng ý" mà chưa kịp đọc kỹ nội dung điều khoản. Trong khi đó, một số quy định mới bị cho là tác động trực tiếp đến quyền riêng tư, làm dấy lên những lo ngại về việc thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân.

Theo điều khoản dịch vụ được cập nhật, Zalo có quyền thu thập, sử dụng và chia sẻ dữ liệu cá nhân của người dùng. Phạm vi dữ liệu bao gồm thông tin cơ bản như số điện thoại, họ tên, giới tính, mối quan hệ gia đình, cũng như các dữ liệu được xem là nhạy cảm, trong đó có thông tin giấy tờ tùy thân như CMND, CCCD. Tuy nhiên, hãng lại không "đưa ra bất kỳ đảm bảo nào" nhằm về tính ổn định của dịch vụ, bảo mật an toàn thông tin" (tại điều số 14 trong bản Thỏa thuận điều khoản dịch vụ).

Đặc biệt, điều khiến người dùng bức xúc hơn cả là việc Zalo cho biết nếu không đồng ý với thỏa thuận mới, tài khoản sẽ không thể tiếp tục sử dụng. Thậm chí, nền tảng này còn thông báo hệ thống có thể tự động xóa tài khoản sau 45 ngày nếu người dùng không thay đổi quyết định, làm gia tăng lo ngại về quyền lựa chọn của người sử dụng.

Việc Zalo siết điều khoản diễn ra trong bối cảnh nền tảng này đang giữ vị trí đặc biệt tại Việt Nam. Theo bảng xếp hạng tốp 10 dịch vụ internet phổ biến nhất tại Việt Nam của Cloudflare Radar, Zalo đứng đầu nhóm ứng dụng nhắn tin, vượt qua nhiều nền tảng quốc tế như WhatsApp, Telegram hay Viber. Điều này khiến yêu cầu "phải chấp nhận nếu muốn dùng" càng tạo áp lực lớn lên người dùng.

Nhiều người dùng bày tỏ lo ngại liên quan đến Điều khoản cập nhật dịch vụ mới của Zalo

Các ứng dụng khác quy định ra sao?

Tuy nhiên, nhìn rộng hơn, Zalo không phải là nền tảng duy nhất áp dụng cách tiếp cận này. Từ lâu, nhiều dịch vụ mạng xã hội và nhắn tin khác cũng yêu cầu người dùng cho phép thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân nhằm phục vụ hoạt động vận hành và kinh doanh.

Với Facebook, Meta, công ty mẹ của nền tảng này, cho biết người dùng khi sử dụng dịch vụ đã đồng ý để Meta hiển thị quảng cáo dựa trên dữ liệu và sở thích cá nhân. Meta khẳng định không bán dữ liệu cá nhân cho nhà quảng cáo và không chia sẻ các thông tin như tên hay email, trừ khi có sự cho phép của người dùng.

Dữ liệu thu thập được sử dụng để cải thiện toàn bộ hệ sinh thái sản phẩm của Meta, từ Facebook, Messenger, Instagram đến các công cụ dành cho doanh nghiệp.

Tuy vậy, Meta cũng lưu ý rằng trong trường hợp mua bán, sáp nhập doanh nghiệp, dữ liệu người dùng có thể được chuyển giao cho chủ sở hữu mới nếu pháp luật cho phép.

WhatsApp, một nền tảng nhắn tin khác thuộc Meta, cũng thu thập các thông tin cơ bản như tên, số điện thoại, dữ liệu kết nối internet và thông tin từ danh bạ do người dùng hoặc người quen cung cấp. Tuy nhiên, WhatsApp nhấn mạnh toàn bộ tin nhắn, cuộc gọi, hình ảnh và tài liệu đều được bảo vệ bằng mã hóa đầu cuối, bảo đảm chỉ người gửi và người nhận mới có thể đọc được nội dung.

Dù vậy, người dùng không đồng ý với các điều khoản do Meta đưa ra, tài khoản của họ cũng không bị xóa mà chỉ bị tạm dừng quyền truy cập. Đến khi người dùng chấp nhận nhấn "Đồng ý" hoặc vượt quá thời hạn không sử dụng đối với một tài khoản (thường là nhiều năm sau).

Tương tự, Viber cũng thu thập dữ liệu người dùng để vận hành và cải thiện dịch vụ, bao gồm thông tin hoạt động, sở thích và vị trí. Nền tảng này khẳng định các cuộc trò chuyện và cuộc gọi đều được mã hóa đầu cuối, kể cả Viber cũng không thể truy cập.