Ông Đặng Thành Lập xót xa chỉ về vườn xoài của gia đình đang chết dần mòn bên cạnh mỏ titan - Ảnh: ĐỨC TRONG
Nhiều hộ dân khu phố Suối Nước, phường
Vườn xoài của ông Lập đã chết khô - Ảnh: ĐỨC TRONG
"Khoảng 2 năm nay, khi mỏ titan trên tiếp tục hoạt động thì nguồn nước ngầm cũng hụt trở lại. Cây cối trong vườn chết dần chết mòn vì thiếu nước. Hồ chứa sâu gần 10m cũng cạn trơ đáy", ông Lập buồn bã nói tiếp.
Chủ vườn xoài này cho hay trước kia vào mùa mưa, người dân phải làm mương thoát nước ra biển. Còn mùa nắng, nước trong hồ chứa không bao giờ cạn. Nay thì khu phố Suối Nước này đứt nước ngầm, khô hạn.
Tương tự, một nông dân khác nói thêm do vùng này trời phú nước tự nhiên quanh năm nên mới có tên địa danh là khu phố Suối Nước.
"Nước chảy ngầm từ trên đồi cao xuống biển. Vườn cây ăn trái nông dân nằm giữa nên hưởng lợi từ mạch ngầm này. Vì vậy, cây trái ở đây trồng rất năng suất. Còn bây giờ thì…", một nông dân khu phố Suối Nước chia sẻ.
Người dân khu phố Suối Nước cho biết do vùng này trời phú nước chảy ngầm quanh năm nên mới có tên Suối Nước. Nhưng từ khi mỏ titan đi vào hoạt động, các con suối tự nhiên đã khô cạn - Ảnh: ĐỨC TRONG
Các hộ nông dân trên cho biết nếu cây không chết thì năng suất cũng giảm trầm trọng. Họ phải bỏ thêm tiền khoan giếng, bơm nước nhưng không đạt khi có nước ngầm chảy tràn.
Phần lớn các hộ dân tại đây sống bằng nghề nông, trong đó trồng xoài, dừa và một số cây ngắn ngày là chủ đạo. Họ kiến nghị địa phương sớm làm rõ nguyên nhân, hỗ trợ vượt qua khó khăn.
Sở chức năng nói vườn xoài chết do thiếu nước, chăm chưa đúng kỹ thuật
Cuối tháng 6-2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bình Thuận (cũ) có phản hồi những kiến nghị của các hộ dân khu phố Suối Nước về tình trạng trên.
Theo sở, mỏ khai thác khoáng sản titan - zircon ở khu vực Long Sơn - Suối Nước, phường Mũi Né của Công ty Long Sơn được Bộ Tài nguyên và Môi trường cũ cấp phép khai thác trên 800ha, thời hạn đến cuối tháng 6-2035.
Chủ mỏ ký hợp đồng với Công ty TNHH một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận để cung cấp nước phục vụ khai thác. Ngoài ra, công ty còn được tỉnh cấp giấy phép khai thác nguồn nước mặt từ kênh chính Tây. Nguồn nước được dẫn bằng ống dài khoảng 6.000m từ kênh về hồ chứa tại mỏ.
Hồ chứa nước tưới của dân khô trơ đáy - Ảnh: ĐỨC TRONG
Khi nhận được phản ánh của dân, Phòng Nông nghiệp và Môi trường TP Phan Thiết cũ đã phối hợp các đơn vị đến kiểm tra hiện trạng.
Theo trả lời của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, nguyên nhân cây xoài vườn ông Lập chết do thiếu nước và chăm sóc chưa đúng kỹ thuật. Một số vườn xoài các hộ dân khác phát triển bình thường, mặc dù thiếu nước.
Ngoài ra, thời gian qua Công ty Long Sơn cũng hỗ trợ người dân bơm nước tưới tiêu cho vườn cây.
Còn theo UBND phường Mũi Né, do nguồn gốc các thửa đất của những hộ dân đang canh tác bị ảnh hưởng như trên chưa được xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nên không có cơ sở bồi thường.
Người dân cho rằng Công ty Long Sơn có bơm nước chứa cho thẩm thấu xuống vườn xoài nhưng không hiệu quả - Ảnh: ĐỨC TRONG
Các hộ dân liên quan chưa đồng tình với các kết luận nêu trên. "Công ty không thể bơm nước liên tục cho chúng tôi canh tác. Nguồn nước công ty bơm ra không đảm bảo, lo ngại về môi trường do đục ngầu. Chúng tôi chỉ mong muốn quá trình hoạt động không ảnh hưởng đến nguồn nước ngầm tự nhiên", ông Lập đề nghị.
Để rõ thêm thông tin, đảm bảo đa chiều và khách quan, những ngày gần đây phóng viên Tuổi Trẻ Online đã nhiều lần liên hệ với chủ đầu tư mỏ titan trên nhưng chưa nhận được phản hồi. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này đến bạn đọc.
Mỏ titan Hưng Thịnh ở Bình Thuận dừng khai thác sau khi bị khởi tố vụ án
