Một phiên họp của Quốc hội - Ảnh: GIA HÂN
Theo chương trình, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV sẽ khai mạc sáng 5-5.
Theo chương trình dự kiến, ngay ngày làm việc đầu tiên, Quốc hội sẽ nghe tờ trình, thảo luận tại tổ về đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013.
Dự kiến sửa đổi, bổ sung 8/120 điều của Hiến pháp
Để chuẩn bị nội dung này, 
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về sửa Hiến pháp, sắp xếp đơn vị hành chínhĐỌC NGAY
Các quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội để đáp ứng yêu cầu sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nêu cao vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, vai trò tập hợp các giai cấp, tầng lớp trong xã hội, bảo đảm hướng mạnh về cơ sở, bám sát địa bàn.
Các quy định tại chương IX của Hiến pháp năm 2013 để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Đồng thời có quy định chuyển tiếp để bảo đảm chính quyền địa phương hoạt động thông suốt, không gián đoạn, phù hợp với lộ trình dự kiến sắp xếp, sáp nhập.
Các đề xuất sửa đổi cụ thể điều 9
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi đến các đại biểu Quốc hội báo cáo rà soát, đánh giá việc thực hiện một số quy định của Hiến pháp 2013 về tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Báo cáo đã đưa ra đánh giá toàn diện về quá trình hơn 11 năm thi hành Hiến pháp 2013, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 2015, Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 (đã sửa đổi, bổ sung).
Đồng thời chỉ rõ những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đưa ra các kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013 trong bối cảnh xây dựng nền quản trị quốc gia, địa phương hiện đại, ứng dụng công nghệ số, hội nhập quốc tế.
Mục tiêu tinh gọn, tập trung đầu mối, giảm bớt tầng nấc trung gian, nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính, tập hợp quần chúng, giảm chồng chéo. Việc đổi mới phải đi đôi với nâng cao chất lượng cán bộ, ứng dụng công nghệ, chống lãng phí.
Việc sửa đổi cũng nhằm quán triệt tinh thần các nghị quyết của Đảng về đổi mới tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Đối với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất sửa đổi, bổ sung các điều của Hiến pháp 2013 theo hướng sửa đổi, bổ sung điều 9 quy định bao quát, toàn diện hơn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên theo mô hình tổ chức mới sau khi sắp xếp.
Đồng thời khẳng định Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị do Đảng lãnh đạo, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.
Điều 9 Hiến pháp 2013 dự kiến được sửa đổi, bổ sung theo hướng quy định khái quát các tổ chức chính trị - xã hội (Công đoàn, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh) là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhưng vẫn giữ tính độc lập tương đối.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến sửa đổi, bổ sung điều 10 để bảo đảm kế thừa vị trí, vai trò của tổ chức Công đoàn, thống nhất với điều 9 sau sửa đổi, bổ sung, quy định về vai trò đại diện người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quốc tế.
Đồng thời sửa đổi, bổ sung điều 84 theo hướng không tiếp tục quy định các cơ quan Trung ương của tổ chức thành viên của Mặt trận có quyền trình dự án luật, pháp lệnh.
Cơ quan thường trực của Quốc hội đề nghị không sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến mối quan hệ công tác, phối hợp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội với Chính phủ, chính quyền địa phương tại điều 96, điều 101, điều 116.
Đề xuất không sử dụng thuật ngữ "cấp chính quyền địa phương"
Với chính quyền địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị sửa đổi, bổ sung điều 110. Cụ thể theo hướng không quy định chi tiết hệ thống đơn vị hành chính với tên của từng loại đơn vị theo ba cấp, mà chỉ quy định khái quát hai cấp là tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Luật Tổ chức chính quyền địa phương sẽ quy định cụ thể các đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh (xã, phường, đặc khu) để đáp ứng yêu cầu thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và bảo đảm tính ổn định lâu dài của Hiến pháp.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung mang tính kỹ thuật tại các điều 111, 112, 114, 115 theo hướng không sử dụng thuật ngữ "cấp chính quyền địa phương" để thể hiện tính thống nhất mô hình (gồm HĐND và UBND), tránh nhầm lẫn, chỉnh lý quy định phù hợp mô hình tổ chức mới.
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa cơ quan nhà nước ở Trung ương với địa phương, tạo sự chủ động cho chính quyền địa phương theo nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
Đề xuất bổ sung quy định chuyển tiếp để đảm bảo chính quyền địa phương hoạt động thông suốt, phù hợp lộ trình sắp xếp.
Chủ tịch Quốc hội thông tin mới về sửa Hiến pháp, sẽ bầu cử sớm, dự kiến có 500 đại biểu Quốc hội
