Brian Wilson: tiễn một mùa hè

13:30 15/06/2025

Ca khúc cuối của The Beach Boys mang tên Summer's Gone. Một bài hát tưởng nhớ tuổi trẻ, bài hát buồn nhất của ban nhạc: "Mùa hè đã qua. Tôi sẽ ngồi và nhìn con sóng. Ta cười, ta khóc. Ta sống, ta chết". Tạm biệt Brian Wilson, tạm biệt mùa hè.

Một cú nhảy từ giọng La trưởng sang Fa trưởng trên cây đàn guitar 12 dây, một cú nhảy đột ngột, phi điệu tính, như thể kéo tuột ta vào một giấc mộng tươi sáng, ca khúc Wouldn't It Be Nice? của nhóm nhạc

The Beach Boys - Wouldn't It Be Nice

Nào là đoạn bridge của God Only Knows với tiếng chuông xe trượt tuyết hòa quyện cùng piano và harpsichord. Nào là chuyện Wilson bắt chước tiếng chó sủa hòa cùng tiếng đoàn tàu hỏa lướt qua để khép lại Caroline, No.

Nào là danh sách dài dằng dặc những nhạc cụ được Wilson đưa vào ghi âm từ thân thuộc như guitar, piano, accordeon, sáo, bass, organ đến những nhạc cụ ít người biết đến như timpani, güiro, cả một chiếc piano đã bị chèn vật nặng vào búa đệm, đến những thứ vốn chẳng phải nhạc cụ như lon nước ngọt hay cốc tách.

Tạm biệt Brian Wilson

Avant-garde là vậy, nhưng điều có lẽ khiến ta yêu nhất ở âm nhạc của The Beach Boys, đó là nó chẳng hề đánh đố chúng ta. Phức tạp thế nhưng các bản nhạc lại không hề tỏ ra nguy hiểm, không hề lảng tránh người nghe hay ra vẻ thông minh hơn họ.

Phần hòa âm trong âm nhạc của The Beach Boys đẹp khó tin, họ dùng những nghịch âm mà không gây nghịch nhĩ, chúng liền lạc và hài hòa như những con sóng không ngừng tiếp nối và tan vào nhau - một thứ âm nhạc như được đo đạc bằng tỉ lệ vàng, thứ âm nhạc chỉ có thể nghe thấy trong chiêm bao.

Nghe nhạc của The Beach Boys, ta chắc khó tưởng tượng rằng người nhạc sĩ, nhà sản xuất chính của nó lại sống một đời bị hành hạ bởi bệnh trầm cảm.

Nhạc của The Beach Boys tươi sáng quá, tràn trề niềm vui quá, mà không phải một thứ niềm vui bề mặt khiến ta nhảy cẫng lên, mà là một thứ niềm vui sống bền bỉ tỏa ra từ bên trong.

Thứ nhạc lấy cảm hứng từ mùa hè California và những người lướt sóng ấy như chứa sẵn một mặt trời êm dịu, như chứa sẵn một nụ cười, mỉm nhẹ thôi nhưng không bao giờ tắt.

Ngoài đời nụ cười ấy cũng có lúc tắt. Brian Wilson từng có những giai đoạn thừa nhận rằng mình đã cạn ý tưởng. Một mặt ông tỏ ý không vui khi Paul McCartney gọi God Only Knows là ca khúc vĩ đại nhất từng được sáng tác ra, "nếu thế thì tôi còn lại gì để làm cơ chứ?", Wilson hỏi.

Mặt khác, ông bảo mình cạn ý tưởng. Sự mâu thuẫn ấy thật con người. Khác với những thành viên của The Beatles không ngừng "cạnh tranh" với khao khát chứng minh bản thân, Brian thậm chí còn thấy tội lỗi vì được định danh như một thiên tài, vì sợ mọi người quan tâm đến ông nhiều hơn ban nhạc, rồi ông dần dần rút bớt những hoạt động của mình với nhóm.

Điều đó có lẽ cũng tốt cho The Beach Boys. Với The Beatles, ta nghe nhạc họ cũng là nghe đời họ, nghe danh tiếng của họ. Nhưng với The Beach Boys, ta nghe nhạc chỉ là nghe nhạc, ta được thưởng thức âm nhạc theo cách thuần khiết nhất.

Ta thậm chí còn chẳng biết người sáng tác ra thứ âm nhạc lấy chủ đề lướt sóng, trên thực tế, không biết lướt sóng. Ta không quan tâm đời tư của Brian Wilson. Ta chỉ quan tâm những hòa âm, những thí nghiệm âm thanh, những giai điệu.

Ca khúc cuối cùng của The Beach Boys mang tên Summer's Gone. Một bài hát tưởng nhớ tuổi trẻ, bài hát buồn nhất của ban nhạc: "Mùa hè đã qua. Tôi sẽ ngồi và nhìn con sóng. Ta cười, ta khóc. Ta sống, ta chết". Tạm biệt Brian Wilson, tạm biệt mùa hè.

Trong danh sách 500 album vĩ đại nhất mọi thời của tạp chí The Rolling Stones vào năm 2003, Pet Sounds xếp thứ hai, chỉ sau Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band của The Beatles. Nhưng nếu không có Pet Sounds, không có những thử nghiệm trong phòng thu của Brian Wilson, thiên tài âm nhạc vừa qua đời tuổi 82 thì liệu có Sgt. Pepper's không?

Xin mượn tựa đề một ca khúc kinh điển của The Beach Boys trả lời luôn: God Only Knows - Có Chúa mới biết được.

Brian Wilson sẽ nở nụ cười tại Grammy 2005?

TTO - Có một ông lão sẽ đến hội Grammy 2005 vào chủ nhật 13-2 với một nụ cười hiền hòa cố hữu. Và rất nhiều người yêu nhạc lại mong muốn nụ cười ấy thể hiện một kết quả đẹp: Brian Wilson của họ sẽ đọat giải Grammy ở tuổi 62!